Varlık amortismanı, ekonomik ömrüne oranla hesaplanır ve genellikle bir oran olarak ifade edilir. Örneğin, ekonomik ömrü beş yıl olan bir varlık için amortisman oranı %20’dir (1/5). Bu, yıllık amortismanın %20’si olarak ifade edilir. Örneğin, yıllık amortisman tutarı 10.000 TL ise, amortismanın yüzde karşılığı %20 olduğundan, 2.000 TL’lik bir amortisman gideri kaydedilir.
Amortisman, bir varlığın maliyetinin zaman içinde düşürülmesi için yapılan muhasebe işlemidir. Genellikle sabit varlıklar için kullanılır ve bu varlıkların kullanım süresi boyunca maliyetlerinin düşürülmesine yardımcı olur. Amortisman hesaplamak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Varlığın maliyetini belirleyin: Sabit varlığın ilk maliyetini bulun. Bu, varlığın satın alma maliyeti veya üretim maliyeti olabilir.
- Varlığın tahmini ömrünü belirleyin: Varlığın kullanım ömrünü belirleyin. Bu, varlığın ne kadar süreyle kullanılabileceğini belirler.
- İlk yıl amortismanını hesaplayın: İlk yıl için amortisman miktarını hesaplayın. Bu, varlığın maliyetinin tahmini ömrüne bölünmesiyle bulunur. Örneğin, bir varlık için 10 yıllık kullanım ömrü tahmin edildiyse ve maliyeti 100.000 TL ise, yıllık amortisman miktarı 10.000 TL olacaktır.
- Yıllık amortisman miktarını belirleyin: Daha sonra, her yıl için amortisman miktarını belirleyin. Bu, varlığın maliyetinin yıllık amortisman miktarına bölünmesiyle bulunur.
- Amortisman giderini kaydedin: Her yılın sonunda, varlığın maliyetinden amortisman giderini düşerek varlığın yeni değerini kaydedin.
Örneğin, bir makine için 100.000 TL maliyet ve 10 yıllık kullanım ömrü tahmin edildi. Yıllık amortisman miktarı 10.000 TL olacaktır. Yıllık hesaplamada;
Yıl 1: 100.000 TL x 10% = 10.000 TL Yıl 2: (100.000 TL – 10.000 TL) x 10% = 9.000 TL Yıl 3: (90.000 TL – 9.000 TL) x 10% = 8.100 TL Yıl 4: (81.000 TL – 8.100 TL) x 10% = 7.290 TL Yıl 5: (72.900 TL – 7.290 TL) x 10% = 6.561 TL vb. şekilde devam eder.