Antibiyotik yan etkileri ne zaman geçer?

Antibiyotik nedir, zararları nelerdir? Çok fazla antibiyotik hangi  hastalığa neden olur?

Antibiyotikler, enfeksiyonları tedavi etmek için sıklıkla kullanılan ilaçlardır. Ancak, bazı antibiyotiklerin kullanımı yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler, kişinin yaşına, cinsiyetine, genel sağlık durumuna ve aldığı antibiyotiklere bağlı olarak değişebilir. Antibiyotik yan etkileri, tedavinin başlangıcından itibaren hemen oluşabilir veya tedavinin sonuna doğru ortaya çıkabilir. Bu yazıda, antibiyotik yan etkilerinin ne zaman ortaya çıkabileceği ve ne kadar sürebileceği hakkında bilgi vereceğim.

Girne Ameirkan Üniversitesi (GAÜ) Eczacılık Fakültesi, Farmakolaji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet İşbir, antibiyotik kullanımında yan etkilerin ortadan kalkması için ilacın aynı saate kullanımının yan etkileri ortadan kaldıracağını söyledi.

Antibiyotiklerin Yan Etkileri Nelerdir?

Antibiyotik kullanımı, genellikle hafif yan etkilerle ilişkilendirilir. Bunlar arasında bulantı, kusma, ishal, mide ağrısı, hazımsızlık, iştahsızlık, baş dönmesi, baş ağrısı, uyku bozukluğu, deri döküntüleri, alerjik reaksiyonlar, ateş, kulak çınlaması, idrar yolu enfeksiyonları ve mantar enfeksiyonları gibi semptomlar bulunabilir. Bu semptomlar, antibiyotiklerin kullanımına başladıktan birkaç saat veya gün sonra ortaya çıkabilir ve genellikle hafiftir. Bu tür yan etkiler, genellikle tedavi sona erdikten sonra birkaç gün içinde ortadan kalkar. Ancak bazı durumlarda, semptomlar birkaç hafta veya aya kadar sürebilir.

Antibiyotiklerin Daha Ciddi Yan Etkileri

Antibiyotiklerin daha ciddi yan etkileri, genellikle daha az yaygın olmakla birlikte, bazen ölümcül olabilir. Antibiyotiklere bağlı ciddi yan etkiler arasında şunlar bulunur:

  • Ciddi alerjik reaksiyonlar: bazı insanlar, antibiyotiklere karşı şiddetli alerjik reaksiyonlar geliştirirler. Bu reaksiyonlar, hırıltılı solunum, yüzde şişme, nefes almada zorluk, ciltte döküntü, kaşıntı veya ürtiker gibi semptomlarla kendini gösterir. Şiddetli alerjik reaksiyonlar, hızlı bir şekilde tıbbi müdahale gerektirir.
  • Karaciğer hasarı: antibiyotikler, karaciğerde hasara neden olabilirler. Bu durum, karaciğer enzimlerinde yükselme, sarılık, karın ağrısı, bulantı, kusma ve iştah kaybı gibi semptomlarla kendini gösterir. Karaciğer hasarı, tedavi sona erdikten sonra birkaç hafta veya aya kadar sürebilir.
  • Böbrek hasarı: Bazı antibiyotikler, böbreklerde hasara neden olabilir. Bu durum, idrarda kan veya protein, böbrek ağrısı, şişme, yorgunluk, iştahsızlık ve yüksek tansiyon gibi semptomlarla kendini gösterir. Böbrek hasarı, tedavi sona erdikten sonra birkaç hafta veya aya kadar sürebilir.
  • Kanama: Bazı antibiyotikler, kanama riskini artırabilir. Bu durum, kan pıhtılaşması sorunları, kanamalı döküntüler, morarma, kolay morarma, burun kanamaları, ağır adet kanamaları ve kanlı idrar gibi semptomlarla kendini gösterir. Kanama, antibiyotik kullanımını durdurduktan sonra birkaç gün veya hafta sürebilir.
  • Diğer yan etkiler: Antibiyotiklerin kullanımı, tendonlarda yırtılma, sinir hasarı, baş dönmesi, kulak çınlaması, görme sorunları, depresyon ve kaygı gibi diğer yan etkilere de neden olabilir.

Antibiyotik Yan Etkileri Ne Zaman Geçer?

Antibiyotik yan etkilerinin süresi, semptomların ciddiyetine, kullanılan antibiyotiğe ve kişinin genel sağlık durumuna bağlıdır. Hafif yan etkiler, tedavi sona erdikten birkaç gün sonra genellikle ortadan kalkar. Ancak daha ciddi yan etkiler daha uzun sürebilir. Örneğin, karaciğer hasarı veya böbrek hasarı, tedavi sona erdikten sonra birkaç hafta veya aya kadar devam edebilir.

Ayrıca, antibiyotik kullanımının kesilmesi, yan etkilerin azalmasına yardımcı olabilir. Ancak, antibiyotiklerin düzenli kullanımı, enfeksiyonların tamamen iyileşmesi için önemlidir. Bu nedenle, antibiyotik yan etkileri ile başa çıkmak için doktorunuzun önerdiği dozaj ve süre boyunca tedaviye devam etmek önemlidir. Ayrıca, yan etkileri hafifletmek için ilaç kullanmak veya beslenmenizi değiştirmek gibi tedaviler de önerilebilir.

Antibiyotik Yan Etkilerini Önleme Yolları Nelerdir?

Antibiyotik yan etkilerini önlemek için bazı önlemler alınabilir. İşte antibiyotik yan etkilerini önlemek için bazı öneriler:

  • Antibiyotikleri doğru dozda ve süre boyunca kullanın: Doktorunuzun önerdiği dozaj ve süre boyunca antibiyotikleri kullanın. Antibiyotikleri önerildiğinden daha kısa veya daha uzun süre kullanmayın.
  • Yemeklerle birlikte alın: Bazı antibiyotikler, mide rahatsızlıklarına neden olabilir. Bu nedenle, antibiyotikleri yemeklerle birlikte almak, mide yan etkilerini azaltabilir.
  • Su içmek: Antibiyotiklerin yan etkilerini azaltmak için bol su içmek önemlidir. Su içmek, böbreklerin antibiyotikleri atması ve vücudun su ihtiyacını karşılaması için gereklidir.
  • Diğer ilaçlarla etkileşime dikkat edin: Antibiyotikler, diğer ilaçlarla etkileşime girerek yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle, doktorunuzun reçete ettiği tüm ilaçları ve takviyeleri kullanmadan önce doktorunuza danışın.
  • Alkol tüketimini sınırlayın: Antibiyotikler, alkolle etkileşime girerek yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle, antibiyotik kullanırken alkol tüketimini sınırlandırmak veya tamamen bırakmak önemlidir.
  • Diyetinize dikkat edin: Antibiyotik kullanırken, diyetinize dikkat etmek önemlidir. Antibiyotikler, bazı yiyeceklerin emilimini etkileyebilir. Bu nedenle, diyetinizde lifli gıdalar, probiyotikler ve prebiyotikler gibi bağırsak sağlığına faydalı gıdaları içermek önemlidir.

Sonuç olarak, antibiyotikler, enfeksiyonların tedavisinde önemli bir rol oynarlar. Ancak, antibiyotik kullanımı yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler, tedavinin başlangıcından itibaren hemen oluşabilir veya tedavinin sonuna doğru ortaya çıkabilir. Antibiyotik yan etkileri, semptomların ciddiyetine, kullanılan antibiyotiğe ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir.

Hafif yan etkiler genellikle tedavi sona erdikten birkaç gün sonra ortadan kalkar. Ancak, daha ciddi yan etkiler daha uzun sürebilir. Antibiyotik yan etkilerini önlemek için doğru dozajı ve süreyi kullanmak, yemeklerle birlikte antibiyotikleri almak, bol su içmek, diğer ilaçlarla etkileşime dikkat etmek, alkol tüketimini sınırlamak ve diyetinize dikkat etmek önemlidir.


Yayımlandı

kategorisi