Mekanik saatler, düzenli aralıklarla birbirine bağlı olan birkaç parçanın hareketleri ile zamanı ölçen cihazlardır. En temel mekanik saatlerde, zamanı ölçmek için bir çark ve bir kolun birbirine bağlı olduğu bir düzenek bulunur. Bu düzenekte, çark bir yay veya ağırlık tarafından beslenir ve yavaşça dönmeye başlar. Kol ise çarkın dönüşü sırasında dişli çarklar üzerinde hareket eder ve saatteki dakika, saat ve saniyeleri gösteren göstergeleri hareket ettirir.
Mekanik saatlerin en önemli parçalarından biri de denge tekerleğidir. Denge tekerleği, çarkın dönüş hızını düzenleyerek, saatlerin doğru bir şekilde çalışmasını sağlar. Denge tekerleği, yay veya ağırlık tarafından beslenen bir çekiç tarafından darbe alır ve titrer. Bu titreme, denge yayının sallanmasına neden olur ve tekerlek dengeli bir şekilde hareket etmeye başlar.
Bununla birlikte, mekanik saatlerin doğru bir şekilde çalışması için düzenli bakım gereklidir. Örneğin, saatin yürümesini sağlayan yay veya ağırlık, düzenli olarak sarılmalıdır. Ayrıca, saatteki dişli çarklarının ve mekanizmalarının yağlanması, saatlerin doğru bir şekilde çalışmasını sağlamak için önemlidir.
Günümüzde mekanik saatler yerini çoğunlukla dijital saatlere bırakmış olsa da, hala birçok kişi tarafından değer verilen geleneksel bir saat yapım yöntemi olarak kabul edilmektedir.