İş göremezlik ödeneği, sigortalı kişinin geçici veya sürekli olarak iş göremez hale gelmesi durumunda Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen bir tür sosyal yardımdır. Bu ödenek, sigortalının son 12 aylık prime esas kazancına göre hesaplanmaktadır. İş göremezlik ödeneği hesaplaması için öncelikle sigortalının prime esas kazancı belirlenir. Prime esas kazanç, sigortalının işyerindeki brüt ücreti üzerinden hesaplanır ve SGK kayıtlarına yansıtılır.
İş göremezlik ödeneği hesaplaması için sigortalının prime esas kazancı, aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır:
İş göremezlik ödeneği = Prime esas kazanç x İş göremezlik oranı x Günlük yaşam faaliyetlerini yerine getirememe oranı x Yüzde 50
İş göremezlik oranı, sigortalının iş göremezlik derecesine göre değişebilir ve SGK tarafından belirlenir. Günlük yaşam faaliyetlerini yerine getirememe oranı ise, sigortalının günlük yaşam aktivitelerini ne ölçüde yerine getiremediğine bağlı olarak belirlenir ve sağlık kurulu tarafından belirlenir.
Örnek olarak, bir sigortalının son 12 aylık prime esas kazancı 5.000 TL olsun ve iş göremezlik oranı %50 olarak belirlensin. Ayrıca, sigortalının günlük yaşam faaliyetlerini yerine getirememe oranı da %75 olsun. Bu durumda, iş göremezlik ödeneği aşağıdaki gibi hesaplanır:
İş göremezlik ödeneği = 5.000 TL x %50 x %75 x %50 = 937,50 TL
Bu hesaplamaya göre, sigortalı kişiye ödenecek iş göremezlik ödeneği 937,50 TL olacaktır.